معدن فیروزه

معدن فیروزه نیشابور:

معدن  انگشتر فیروزه نیشابور خیر صرفا مهم ترین معدن فیروزه میهن میباشد بلکه در سطح جهانی نیز به جهت باکیفیت ان به خصوص اشکال عجمی و شجری، ممتاز بوده؛ از معروفیت خاصی برخوردار‌است.

مثال‌های به اکران نهاده گردیده از سنگ طبیعی فیروزه این معدن در موزه لندن، سازمان زمین‌شناسی تهران و مشهد خویش گواه بر ارزشمندی این سنگ قیمتی میباشد.

حالت جغرافیایی:

این معدن با ذخیره 9 هزار بدن و گنجایش ساخت و ساز هر ساله 19 بدن در 55 کیلومتری شما لغربی نیشابور، در جاده قدیم سبزوار و در روستای «معدن» جای‌دارد. به صورت تقریبی از هر بدن سنگ فیروزه ناپخته این معدن 8 تا 10 کیلوگرم فیروزه به دست میاید.

معدن فیروزه نیشابور از دید جغرافیایی در پهنا 36َ و 28َ و 15ً شمالی و ارتفاع 20َ و 58َ شرقی واقع شده‌است. دهکده معدن که در دره ناحیه کانی‌سازی واقع میباشد و محل سکونت کارگران معدن می باشد، نزدیک به 1500 متر از سطح دریا طول داراست.

کوه‌های حیطه معدن فیروزه در نیشابور از آهک‌های نومولیت‌دار یار و همدم با ماسه سنگ و اسلیت ساخته شده میباشد. این رسوبات دربردارنده ذخایر گوناگون گچ و نمک میباشند که مثال‌هایی در حالا بهره برداری میباشد. در‌این سنگ‌ها مواد آتشفشانی وابسته به عصر سنوزوئیک که سنگ مهم آن ها تراکیت‌های پورفیزی میباشد، نفوذ نموده است.

فیروزه را از عده‌های سنگی که در قدیم توسط چکش و فعلا به وسیله باروت خرد میگردند، جداگانه کرده و در کیسه‌های منحصر به فرد می‌ریزند. مواد به دور ریخته گردیده مجدداً بازبینی می شوند و فیروزه‌های مانده از آن ها مستقل میگردد.

معادن فیروزه نیشابور را به دو مجموعه خاکی و کوهی تقسیم کرده‌اند که در حال حاضر استخراج در نصیب کوهی انجام می شود.

معدن کوهی در کوه واقع شده‌است. فیروزه به سنگ گانگ یا این که باطله رابطه دارااست و می بایست سنگ را شکسته و فیروزه را غیر وابسته کرد. معدن خاکی در زمین ها دامنه و مبنا کوه واقع شده‌است و در واقع از هوا زده شدن و شستشوی سنگ‌های دربردارنده فیروزه و حمل آنان به ذیل کوه تاسیس شده است.

طریق بهره برداری طلای آبی رنگ در حین‌های قدیم:

معدن کوهی در شش دره واقع میباشد. از طرف شرق که جلو برویم دره نخستین را مشاهده میکنیم. دره نخستین دارنده چهار غار میباشد. غار نخستین دارای اسم و رسم به غار عبدالرزاقی میباشد که قدیم آنرا عطر‌اسحاقی می‌نامیدند. فیروزه این غار از غارهای دیگر بها، جلوه و صفای بیش‌تری داراست. غار دوم غار سرخ اسم داراست. غار سوم غار سلطان و غار چهارم غار آقالی میباشد.

در قدیم فیروزه را به‌وسیله کلند، بیلم و باروت استخراج می‌کردند. عمل کردن با کلند بهتر از باروت میباشد، چون در اثر فعالیت باروت، فیروزه خرد می‌گردد. معدن خاکی در کوهپایه وجود داراست. زیرا به گذر زمان در اثر هوازدگی و فرسایش به‌واسطه برف، باران، تابش آفتاب و وزیدن باد، سنگریزه‌های کوه ریخته و با خاک ادغام شده، فی مابین آن ها فیروزه یافت می شود. اکثر وقت ها فیروزه‌های معدن خاکی بسیار خوب میباشد.

سنگ فیروزه بعد از استخراج از معدن، به‌وسیله متخصصین حرفه بریده میشود و صیقلی می‌شود. هر چه صاف‌خیس و گسترده‌خیس باشد، قیمت آن بیش‌خیس میباشد.

استخراج سنگ فیروزه از معادن آن به‌وسیله زدن تونل‌ها و حفر چاه‌هایی که عمق آنها گهگاه تا هفتاد متر می رسد، انجام میگردد. اکنون در هر سال از 70-35 بدن سنگ استخراج میگردد که ازاین میزان 5% تا 12% فیروزه خالص به‌دست می آید.